Năm 2021, bà T. (ngụ quận 1, TPHCM) bị nhiễm trùng đường ruột, phải nhập viện cấp cứu. Sau đó, bà nằm lại bệnh viện để theo dõi nên xin nghỉ việc với lý do ốm đau. Khi ra viện, công ty nộp hồ sơ cho bà T. hưởng chế độ ốm đau theo quy định.
Tuy nhiên, đến đầu năm 2022, bà T. nhận được thông báo không đủ điều kiện để được hưởng trợ cấp ốm đau nên số tiền chế độ ốm đau đã nhận bị Bảo hiểm xã hội (BHXH) quận 1 thu hồi.
Theo giải thích của cơ quan BHXH, trường hợp bà T. bị ốm nhưng vẫn được đơn vị trả đầy đủ tiền lương, tức là thu nhập của người lao động (NLĐ) không bị giảm hoặc mất nên không được giải quyết trợ cấp chế độ ốm đau. Vì vậy, BHXH quận 1 đã ban hành quyết định thu hồi trợ cấp ốm đau.
Hiện doanh nghiệp trả lương cho những ngày NLĐ nghỉ ốm thì NLĐ đó không được cơ quan BHXH chi trả trợ cấp ốm đau (Ảnh minh họa: Phạm Nguyễn).
Tại hội nghị góp ý về Luật BHXH mới diễn ra ở TPHCM, đại diện một doanh nghiệp có hàng chục ngàn công nhân cũng thắc mắc về việc chi trả trợ cấp ốm đau cho NLĐ. Theo vị này, khi doanh nghiệp trả lương cho những ngày NLĐ nghỉ ốm thì NLĐ đó không được cơ quan BHXH chi trả trợ cấp ốm đau.
Trong tháng 5, BHXH TPHCM cũng đã có văn bản gửi đến các đơn vị sử dụng lao động trên địa bàn để hướng dẫn về việc giải quyết chế độ ốm đau, thai sản, dưỡng sức phục hồi sức khỏe cho NLĐ.
Theo BHXH TPHCM, Khoản 1 Điều 3 Luật BHXH 2014 quy định: "BHXH là sự bảo đảm thay thế hoặc bù đắp một phần thu nhập của NLĐ khi họ bị giảm hoặc mất thu nhập do ốm đau, thai sản, tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, hết tuổi lao động hoặc chết, trên cơ sở đóng vào quỹ BHXH".
Như vậy, đối với các trường hợp NLĐ trong khoảng thời gian nghỉ việc do ốm đau, thai sản hoặc nghỉ dưỡng sức phục hồi sức khỏe mà có hưởng lương thì không được hưởng các chế độ hỗ trợ của BHXH.
Trả lời doanh nghiệp, ông Nguyễn Duy Cường, Phó Vụ trưởng Vụ BHXH (Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội), cho biết, doanh nghiệp có thể trao đổi lại với cơ quan BHXH để giải quyết vấn đề này.
Trước đây, Bộ luật Lao động năm 2012 có quy định tại Khoản 2 Điều 186: "Trong thời gian NLĐ nghỉ việc được hưởng chế độ BHXH, thì người sử dụng lao động không phải trả lương cho NLĐ".
Điều này được hiểu là NLĐ đã nhận tiền trợ cấp ốm đau từ BHXH thì không được nhận tiền lương, doanh nghiệp không phải trả tiền lương.
Sau đó, Bộ luật Lao động năm 2019 đã sửa đổi quy định này rõ hơn tại Khoản 2 Điều 168 như sau: "Trong thời gian NLĐ nghỉ việc hưởng chế độ BHXH thì người sử dụng lao động không phải trả lương cho NLĐ, trừ trường hợp hai bên có thỏa thuận khác".
Bổ sung ở đây là có thêm trường hợp "hai bên có thỏa thuận khác". Như vậy, việc doanh nghiệp có trả lương cho NLĐ trong những ngày nghỉ ốm hay không là tùy thuộc vào thỏa thuận giữa 2 bên.
Do đó, ông Cường đề nghị các đơn vị, doanh nghiệp trao đổi với cơ quan BHXH để thống nhất cách giải quyết, đảm bảo quyền lợi cho NLĐ.
