Cứu tinh với người yếu thế
Chân phải bị tật bẩm sinh, phải di chuyển bằng nạng, ông Đỗ Văn Hội (67 tuổi, trú tại thôn Phú Quý, xã Tân Thọ, huyện Nông Cống, Thanh Hóa) loay hoay tìm kiếm công việc để nuôi sống bản thân.
Năm 1996, tại xã Tân Thọ mở lớp học nghề dành cho những người khuyết tật, không ngần ngừ, ông Hội theo học nghề đan lát. Những tưởng sẽ có một công việc làm cho thu nhập ổn định thì thời điểm ấy nghề này chưa được ưa chuộng, sản phẩm làm ra không có nơi tiêu thụ, ông Hội cũng như các thành viên trong nhóm thu nhập bấp bênh.
500 lao động ở các huyện Quảng Xương, Nông Cống, Đông Sơn có cuộc sống ổn định nhờ nghề làm đồ thủ công mỹ nghệ.
Từ năm 2010, Hợp tác xã (HTX) thủ công mỹ nghệ xã Tân Thọ được thành lập, ông Hội tiếp tục theo học nghề tại đây. Nhờ bản tính siêng năng, chịu khó, ông Hội học, làm nghề nhanh, thuần thục.
Ông Hội cho biết, với thu nhập mỗi tháng 3-5 triệu đồng cùng với số tiền trợ cấp dành cho người khuyết tật, giúp ông có thu nhập ổn định, nuôi được gia đình, cho con gái đi học đến nơi đến chốn. Gia đình ông cũng đã vươn lên thoát nghèo.
Với đôi chân không thể di chuyển, trường hợp chị Mã Thị Thơm (52 tuổi, trú tại thôn Tân Tiến xã Công Chính, huyện Nông Cống) dường như rơi vào ngõ cụt khi cùng lúc phải nuôi con trai tuổi ăn, tuổi học, nuôi mẹ già 85 tuổi lại còn chăm sóc thêm cháu ruột bị tâm thần.
Ông Hội có thu nhập đủ nuôi sống bản thân và chăm lo cho gia đình từ nghề.
Không đầu hàng số phận, trong một lần được các hội viên của HTX thủ công mỹ nghệ xã Tân Thọ về xã dạy nghề, chị Thơm xin theo học. Hiện nay, đều đặn mỗi tuần, chị được các thành viên trong hội, nhóm đưa nguyên vật liệu về tận nhà để làm.
Theo chị Thơm, ban đầu đến với nghề chị gặp không ít khó khăn, song được các chị em trong nhóm giúp đỡ, chị dần quen việc. "Mỗi tháng tôi có thu nhập 2-3 triệu đồng từ làm đồ thủ công mỹ nghệ. Số tiền này giúp tôi trang trải cuộc sống. Hy vọng với sự cố gắng của bản thân, trong tương lai gia đình tôi cũng có thể vươn lên thoát nghèo như các chị em khác", chị Thơm hi vọng.
Chị Thắm (áo đen bên phải) đang hướng dẫn chị em trong hội kết sản phẩm mới.
Không chỉ ông Hội, chị Thơm có thu nhập ổn định từ làm đồ thủ công mỹ nghệ tại HTX thủ công mỹ nghệ xã Tân Thọ mà 13 năm qua, HTX này đã tạo cơ hội thoát nghèo cho cả trăm trường hợp yếu thế ở các huyện Nông Cống, Đông Sơn, Quảng Xương.
Đồ handmade xuất khẩu
Bằng bàn tay khéo léo, từ những sợi cói, dây lạt, các thành viên của HTX đã kết, tạo dáng thành các sản phẩm thủ công mỹ nghệ bắt mắt như bức tranh treo tường, túi xách, giỏ xách hoa quả, rổ rá, đĩa để đồ, thùng đựng đồ, thảm, dép,…
Chiếc đĩa đựng hoa quả được kết bằng cói, hàng xuất sang các nước phương Tây.
Một số sản phẩm của HTX được UBND tỉnh Thanh Hóa công nhận là sản phẩm OCOP 4 sao như sọt cói, chậu cói. Các sản phẩm ở HTX làm ra đều xuất khẩu đi nước ngoài, thị trường chủ yếu là các nước ở khu vực châu Âu, châu Á.
Chị Nguyễn Thị Thắm, Giám đốc HTX thủ công mỹ nghệ xã Tân Thọ cho biết: HTX có 20% là người khuyết tật, 80% là phụ nữ đơn thân, nuôi con nhỏ, người nghèo, người quá tuổi lao động. Hiện HTX đang tạo việc làm ổn định cho 500 lao động thuộc các huyện Nông Cống, Đông Sơn, Quảng Xương với mức thu nhập từ 1 đến 6,5 triệu đồng/người/ tháng.
Với lao động là người khuyết tật, sức khỏe yếu được HTX bố trí làm ở những khâu đơn giản, phù hợp. HTX cũng tạo điều kiện để người lao động nhận nguyên liệu về nhà sản xuất.
Chiếc túi chuẩn handmade được tạo bởi bàn tay của những người khuyết tật.
Theo chị Thắm, các nước phương Tây rất chuộng đồ handmade, tuy nhiên sản phẩm xuất sang các nước này yêu cầu rất khắt khe, vì thế, để tạo ra sản phẩm hoàn chỉnh, được thị trường nước ngoài tin dùng, các thành viên HTX phải học nghề thuần thục, nghiêm khắc và có tính kỷ luật cao trong lao động.
Bình quân mỗi năm, HTX xuất sang thị trường các nước cả triệu sản phẩm, lợi nhuận thu về trả công cho các hội viên. Năm 2021 đơn vị thu về 20 tỷ đồng, năm 2022 đơn hàng ít, lợi nhuận thu về khoảng 12 tỷ đồng. Từ đầu năm đến nay, HTX đã xuất sang thị trường các nước hơn 100.000 sản phẩm. Sản phẩm rẻ nhất là đôi dép được làm bằng cói có trị giá 10.000 đồng, đắt nhất là thảm cói có giá 700.000 đồng.
Bộ đựng đồ với nhiều kích cỡ, tạo hình bắt mắt.
"Việc dạy nghề, tạo việc làm cho người khuyết tật có ý nghĩa rất quan trọng, giúp họ ổn định cuộc sống, vượt qua mặc cảm tật nguyền, cùng nhau phát triển kinh tế, nuôi sống bản thân, hòa nhập cộng đồng", chị Thắm nói.
Theo thống kê của Sở Lao động - Thương binh và Xã hội tỉnh Thanh Hóa, trên địa bàn tỉnh hiện có trên 50 HTX, doanh nghiệp, cơ sở dạy nghề cho người khuyết tật và tiếp nhận gần 1.000 lao động là người khuyết tật vào làm việc, trong đó có gần 20 HTX, cơ sở có chủ là người khuyết tật. Việc liên kết, hỗ trợ lẫn nhau giúp tạo thêm việc làm, tăng thu nhập cho người khuyết tật đang là "đòn bẩy" giúp giảm nghèo nhanh, bền vững.
