Khi nghỉ sinh con, chị T. không được nhận chế độ thai sản. Chị T. thắc mắc thì lãnh đạo công ty cho biết là đơn vị chưa đóng BHXH nên chị chưa được nhận. Khi chị nghỉ việc, công ty cũng không chốt sổ BHXH cho chị được.
Chị T. hỏi: "Chúng tôi đã kiến nghị lên công ty rất nhiều lần nhưng đều nhận được câu trả lời là hiện tại công ty đang khó khăn nên chưa đóng BHXH tiếp được. Vậy bây giờ tôi có cách nào để chốt bảo hiểm giai đoạn làm ở công ty cũ không?".
Doanh nghiệp chậm đóng BHXH ảnh hưởng nhiều đến quyền lợi của người lao động, nhất là lao động nữ (Ảnh minh họa: Phạm Nguyễn).
Theo BHXH Việt Nam, trách nhiệm đóng BHXH của công ty được quy định tại khoản 3 Điều 18 Nghị định 115/2015/NĐ-CP. Theo đó, người sử dụng lao động có trách nhiệm đóng đủ BHXH, bảo hiểm thất nghiệp, bao gồm cả tiền lãi chậm đóng theo quy định đối với người lao động đủ điều kiện hưởng BHXH hoặc chấm dứt hợp đồng lao động, hợp đồng làm việc để kịp thời giải quyết chế độ BHXH, bảo hiểm thất nghiệp cho người lao động.
Về việc hưởng chế độ thai sản, Điều 31 Luật BHXH năm 2014 quy định người lao động phải đóng BHXH từ đủ 6 tháng trở lên trong thời gian 12 tháng trước khi sinh con hoặc nhận nuôi con nuôi thì được nhận chế độ thai sản.
Căn cứ quy định nêu trên, nếu chị T. đủ điều kiện hưởng chế độ thai sản thì công ty chậm đóng BHXH có trách nhiệm đóng đủ số tiền chậm đóng, bao gồm cả tiền lãi chậm đóng để kịp thời giải quyết chế độ thai sản cho chị.
Trong trường hợp công ty chưa đóng đủ số tiền chậm đóng BHXH thì có thể xác nhận sổ BHXH đến thời điểm đã đóng BHXH để chị T. hưởng chế độ thai sản (nếu đủ điều kiện hưởng chế độ thai sản theo quy định nêu trên) và tiếp tục tham gia BHXH ở đơn vị mới.
Trường hợp của chị T. xảy ra nhiều tại các đơn vị chậm đóng BHXH kéo dài nhiều tháng, không thể giải quyết chế độ BHXH và gây ảnh hưởng nhiều đến quyền lợi của người lao động.
BHXH Việt Nam từng có văn bản kiến nghị, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội đã có công văn 856/LĐTBXH-BHXH ngày 19/3/2013 trả lời cách giải quyết vướng mắc trên.
Theo công văn 856/LĐTBXH-BHXH, đối với các doanh nghiệp thực sự gặp khó khăn, nợ tiền đóng BHXH thì cho phép doanh nghiệp đóng BHXH cho những người lao động đủ điều kiện hưởng chế độ BHXH, người lao động thôi việc để giải quyết chế độ BHXH và chốt sổ BHXH nhằm đảm bảo quyền lợi cho người lao động theo quy định.
Như vậy, chị T. có thể đề nghị doanh nghiệp cũ đóng BHXH còn nợ, chốt sổ BHXH cho riêng chị để hưởng chế độ thai sản (nếu đủ điều kiện) và tham gia BHXH ở đơn vị mới.
