Khủng hoảng nợ của China Evergrande sẽ lan rộng tới đâu?

Theo Wall Street Journal, Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc (PBoC) đã tìm cách giảm bớt lo ngại về khả năng lây lan từ cuộc khủng hoảng nợ của China Evergrande - tập đoàn bất động sản lớn thứ hai Trung Quốc.

Cơ quan này khẳng định hoàn toàn "có thể kiểm soát" nguy cơ khủng hoảng nợ 305 tỷ USD của China Evergrande tràn vào hệ thống tài chính của quốc gia 1,4 tỷ dân.

Theo truyền thông Trung Quốc, hôm 15/10, ông Zou Lan - người đứng đầu thị trường tài chính tại PBoC - tuyên bố rằng China Evergrande đã đa dạng hóa và mở rộng một cách mù quáng.

Khoản tiền phải trả của China Evergrande của tỷ phú Hứa Gia Ấn đã lên đến hơn 300 tỷ USD. Ảnh: Reuters.

Mở rộng mù quáng

"Điều đó đã dẫn đến hoạt động và tài chính của tập đoàn xấu đi nghiêm trọng", ông Zou bình luận. Tuy nhiên, ông khẳng định mức độ ảnh hưởng của nhà phát triển bất động sản với các tổ chức tài chính là không lớn.

China Evergrande vay nợ ồ ạt để mở rộng kinh doanh. Đến nay, tập đoàn vẫn không đáp ứng được "ba lằn ranh đỏ", các tiêu chí do chính quyền Bắc Kinh đưa ra để hạ đòn bẩy trong lĩnh vực bất động sản đang phát triển quá nóng. Khoản tiền phải trả của China Evergrande đã lên đến hơn 300 tỷ USD, bao gồm 89 tỷ USD nợ.

Vấn đề tài chính cấp bách nhất của China Evergrande là các khoản nợ sắp đáo hạn. Trong vòng chưa đầy một năm, 42% trên tổng khoản nợ 88,5 tỷ USD sẽ đến hạn thanh toán. Chỉ riêng một tháng qua, China Evergrande đã không thể thanh toán lãi trái phiếu cho các trái chủ tới 3 lần.

Theo Nikkei Asian Review, kịch bản vỡ nợ của tập đoàn bất động sản nợ nần nhất thế giới gần như là điều chắc chắn, trừ khi China Evergrande bán tài sản hoặc nhận thêm tiền từ nhà đầu tư.

China Evergrande đã đa dạng hóa và mở rộng một cách mù quáng. Điều đó đã dẫn đến hoạt động và tài chính của tập đoàn xấu đi nghiêm trọng

Ông Zou Lan tại Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc

Ông Zou cho biết đang thúc giục China Evergrande đẩy mạnh việc bán tài sản, tiếp tục những dự án nhà ở để bảo vệ lợi ích của khách mua nhà. Ông khẳng định các cơ quan tài chính, nhà ở và chính quyền địa phương sẽ hỗ trợ về mặt kinh phí nhằm tái khởi động những dự án trên.

Theo ông, các vấn đề của China Evergrande chỉ là những vấn đề đơn lẻ. Giá nhà đất vẫn ổn định. Ông Zou cho rằng đó là dấu hiệu của một ngành công nghiệp bất động sản lành mạnh.

Ngân hàng trung ương Trung Quốc không trực tiếp giải quyết những thách thức của China Evergrande. Vào tháng 8, PBoC và các cơ quan quản lý khác đã triệu tập ban lãnh đạo của tập đoàn. Họ thúc giục China Evergrande giải quyết những vấn đề nợ nần và không làm mất ổn định các thị trường nhà đất, tài chính.

Doanh số bán nhà của các nhà phát triển Trung Quốc đã giảm mạnh trong tháng 9.

Mới đây, tập đoàn bất động sản Sinic Holdings (có trụ sở tại Thượng Hải) thừa nhận không thể trả gốc và lãi cho 250 triệu USD trái phiếu đến hạn vào ngày 18/10. Các công ty con của Sinic đã không thể thanh toán 38,7 triệu USD cho hai trái phiếu bằng đồng NDT, đến hạn vào ngày 18/9.

Khủng hoảng sẽ lan rộng?

Tập đoàn Modern Land cũng yêu cầu các nhà đầu tư gia hạn thêm 3 tháng đối với trái phiếu trị giá 250 triệu USD, đến hạn vào ngày 25/10. Đầu tháng này, Fantasia Holdings - một tập đoàn bất động sản có trụ sở tại Thâm Quyến - đã không thể thanh toán cho trái phiếu trị giá 205,7 triệu USD.

Theo dữ liệu chính thức trong tháng 8, 16 trên tổng số 31 đơn vị hành chính cấp tỉnh của Trung Quốc, bao gồm các thành phố trực thuộc trung ương, đã chứng kiến giá nhà đất lao dốc.

Khi Trung Quốc cắt giảm thuế để kích thích nền kinh tế, các chính quyền địa phương bị giảm nguồn thu. Với họ, đất đai trở thành "cứu tinh" về mặt tài chính.

Nhưng giờ đây, những biện pháp hạn chế đầu cơ bất động sản của Bắc Kinh đe dọa nguồn thu này. Trong tháng 8, doanh thu bán đất của các chính quyền địa phương tại Trung Quốc đã giảm 17,5% so với một năm trước đó.

16 trên tổng số 31 đơn vị hành chính cấp tỉnh của Trung Quốc đã chứng kiến giá nhà đất lao dốc. Tuy nhiên, quan chức ngân hàng trung ương nước này khẳng định giá nhà đất vẫn ổn định. Ảnh: Wall Street Journal.

Mối lo ngại về sức khỏe tài chính của China Evergrande đã không được thông báo trong báo cáo thường niên năm 2020 của tập đoàn. Báo cáo này do hãng kiểm toán PricewaterhouseCoopers thực hiện.

Wall Street Journal dẫn lời một số chuyên gia nhận định theo các quy tắc kiểm toán của Mỹ và Hong Kong, việc đưa những cảnh báo trong báo cáo tài chính rất hạn chế. Vì vậy, nhiều vụ phá sản hoặc tái cơ cấu diễn ra ngay cả khi trước đó, không có bất cứ tuyên bố nào về khả năng hoạt động liên tục (going-concern statement).

Mới đây, Hội đồng Báo cáo Tài chính của Hong Kong cho biết đang điều tra các báo cáo tài chính gần đây của China Evergrande, xem việc không đưa ra những tuyên bố về khả năng hoạt động liên tục có thỏa đáng hay không.