Chiều 8/11, phát biểu trước Quốc hội, Bộ Trưởng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội Đào Ngọc Dung làm rõ năm nhóm vấn đề về ngành lao động đã được các đại biểu nêu ra tại phiên thảo luận về tình hình kinh tế - xã hội.
Nhiều chính sách chưa có tiền lệ
Đánh giá và nhìn nhận vấn đề an sinh xã hội, Bộ trưởng Đào Ngọc Dung cho biết, thời gian vừa qua, Việt Nam luôn kiên định một nguyên tắc là phát triển kinh tế đi đôi với đảm bảo tiến bộ, công bằng xã hội, không hy sinh công bằng xã hội để phát triển kinh tế đơn thuần.
"Do đó, có thể thấy, hệ thống an sinh xã hội của chúng ta thời gian qua cơ bản là đáp ứng được các yêu cầu và thực hiện quyền an sinh của người dân, tiệm cận các tiêu chuẩn quốc tế", Bộ trưởng Đào Ngọc Dung nói.
Ông dẫn chứng, chỉ số phát triển con người HDI của Việt Nam tăng trưởng nhanh. Hệ thống an sinh xã hội của Việt Nam cũng đã từng bước hình thành ba chức năng cơ bản là phòng ngừa, giảm thiểu và khắc phục rủi ro.
Bộ Trưởng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội Đào Ngọc Dung làm rõ các vấn đề đại biểu Quốc hội quan tâm trong phiên thảo luận KT-XH (Ảnh: Quốc Chính).
Trước băn khoăn của các đại biểu về việc ban hành và triển khai các chính sách hỗ trợ người dân thời gian vừa qua, Bộ trưởng Đào Ngọc Dung nhận định, nhà nước đã tương đối chủ động với việc này, làm bài bản và thực hiện theo lộ trình đi đôi với xử lý linh hoạt các phát sinh tình huống cụ thể.
Theo đó, đối với người yếu thế, ngay từ đầu năm, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 20/2021/NĐ-CP ngày 15/3/2021 Quy định chính sách trợ giúp xã hội đối với đối tượng bảo trợ xã hội, thay thế Nghị định 136/NĐ-CP. Trong đó, Chính phủ quyết định nâng mức hỗ trợ bình quân cho người yếu thế lên trên 33%, cá biệt có những đối tượng nâng lên 100%.
Đối với người có công, Chính phủ đã ban hành Nghị định 75/NĐ-CP và đảm bảo 7/12 nhóm đối tượng người có công được nâng mức hỗ trợ hàng tháng với số tiền lên trên 1.000 tỷ đồng/năm. Đồng thời, hiện nay, Chính phủ đang triển khai khẩn trương các chính sách giảm nghèo đa chiều, bao trùm bền vững, đảm bảo đúng tiến độ kế hoạch Quốc hội quy định.
Bộ trưởng Đào Ngọc Dung nhấn mạnh, hiện nay, Chính phủ đang điều chỉnh các chính sách tiền lương đối với người nghỉ hưu trí, đặc biệt quan tâm đến người nghỉ hưu trước năm 1995, có lương hưu thấp.
Trong phòng, chống dịch, theo người đứng đầu ngành LĐ-TB&XH, vừa qua Đảng, Nhà nước, Ủy ban Thường vụ Quốc hội và Chính phủ đã chỉ đạo ban hành nhiều chính sách hỗ trợ người dân. Ngoài ra, TPHCM, Hà Nội, Bình Dương, Đồng Nai và một số tỉnh đã ban hành nhiều chủ trương, chính sách với các khoản chi ngân sách lớn, lo hàng triệu túi an sinh để đảm bảo an sinh xã hội, đảm bảo cho người dân an tâm ở nhà để tham gia phòng, chống dịch cũng như thực hiện phương châm "an sinh xã hội là trọng yếu, là nhiệm vụ thường xuyên".
"Trong bối cảnh đó, Chính phủ ban hành ba gói hỗ trợ lớn, nhiều chính sách chưa có tiền lệ và những giải pháp tình thế trong bối cảnh đặc biệt để kịp thời đáp ứng các yêu cầu cấp bách", Bộ trưởng Đào Ngọc Dung cho hay.
Cụ thể, cho đến nay, gói hỗ trợ theo Nghị quyết 42 có trên 14 triệu đối tượng thụ hưởng.
Gói hỗ trợ theo Nghị quyết 68 qua 4 tháng triển khai, toàn quốc đã phê duyệt 25,9 nghìn tỷ đồng và hỗ trợ cho 26,71 triệu đối tượng thụ hưởng.
Gói hỗ trợ cho người lao động và sử dụng lao động từ Quỹ bảo hiểm thất nghiệp theo Nghị quyết 116 của Chính phủ và Nghị quyết 03 của UB Thường vụ Quốc hội, đến nay đã rà soát, hỗ trợ được 363 nghìn người sử dụng lao động; hỗ trợ tiền từ kết dư Quỹ bảo hiểm cho trên 8 triệu người lao động, với tổng số tiền giải ngân 20,644 nghìn tỷ đồng.
Thiếu lao động nhưng không đến mức trầm trọng
Theo Bộ trưởng Đào Ngọc Dung, đại dịch đã ảnh hưởng rất lớn đến thị trường lao động, nhưng điều đáng mừng, hơn một tháng cả nước bước vào trạng thái bình thường mới vừa qua, tình hình đang có tiến triển rất khả quan.
Theo báo cáo tại các tỉnh phía Nam và kết quả kiểm tra của Bộ Lao động, hiện nay, tỷ lệ phục hồi sản xuất trong các khu công nghiệp, chế xuất đạt từ 50 đến 80% và số lao động trở lại làm việc hiện nay đạt 70 đến 75%, cá biệt có địa phương tới 90%.
"Như vậy, so với nhu cầu và yêu cầu đáp ứng đơn hàng cuối năm, các khu công nghiệp, khu chế xuất vẫn còn thiếu lực lượng lao động nhưng không đến mức trầm trọng. Đó là do chúng ta đã chủ động những giải pháp, do các địa phương đẩy mạnh hoạt động phục hồi sản xuất", Bộ trưởng LĐ-TB&XH cho hay.
Trước Quốc hội, Bộ trưởng Đào Ngọc Dung nêu dự báo, hết quý I và đầu quý II/2022, nếu dịch bệnh không có diễn biến phức tạp hơn thì khả năng phục hồi trở lại thị trường lao động như bình thường nhiều khả năng đáp ứng được.
Bộ LĐ-TB&XH đã báo cáo Chính phủ và xây dựng chương trình phục hồi và phát triển thị trường lao động đi đôi với vấn đề đảm bảo an sinh xã hội, chia làm hai giai đoạn: giai đoạn phục hồi và giai đoạn bứt phá với những cơ chế chính sách đề xuất đảm bảo đủ mạnh, đủ lớn chương trình này là một trong những nội dung của Chương trình tổng thể phục hồi kinh tế - xã hội.
Chương trình phục hồi và phát triển thị trường lao động tập trung vào 7 vấn đề
Thứ nhất là hỗ trợ trực tiếp tiền mặt cho một số đối tượng, lực lượng lao động để góp phần phục hồi, kích cầu tiêu dùng.
Thứ hai là hỗ trợ hộ kinh doanh, người lao động vay vốn ưu đãi, khôi phục, duy trì phát triển sản xuất, giải quyết việc làm.
Thứ ba là nâng cao hiệu quả ứng dụng về dịch vụ công, việc làm hiệu quả, đổi mới cung cầu lao động, phát triển lao động trực tuyến, giao dịch việc làm, kết nối việc làm.
Thứ tư là hỗ trợ đào tạo, đào tạo lại, phát triển hệ thống đào tạo chất lượng cao.
Thứ năm là đầu tư phát triển các cơ sở, chăm lo đối tượng yếu thế, tổn thương vì dịch bệnh.
Thứ sáu là hoàn thiện cơ sở dữ liệu quốc gia về lao động, chuyển đổi số trong lĩnh vực dân cư và kết nối với lao động.
Thứ bảy là tập trung chăm lo phát triển nhà ở xã hội cho người nghèo, công nhân và những người lao động ở các khu nhập cư.
Quang Phong
